PÁXINA DE RECURSOS   En castellano ►

 

A COR DA FOTOGRAFÍA DIXITAL

¿Tedes probado algunha vez a facer un deses pasatempos nos que un debuxo en branco está dividido en zonas cun número que indica a cor? O ordenador fai o mesmo con cada píxel da nosa foto: éncheo dunha cor. Con el, ademáis, podemos usar dende un único lapis negro ata unha colección virtual de moitos millóns de lapiceiros

Os medios informáticos non poden gardar imaxes no sentido físico da palabra. O que fan é anotar unha serie de datos que permiten refacer, ou máis ben replicar, esa imaxe. Nun artigo precedente xa vimos que o método utilizado na fotografía dixital é dividila en filas e colunas de píxeles, para poder anotar ordenadamente a cor de cada un deles.

Profundidade de bits
Deste xeito, a cor de cada píxel vai ser un número na cadea de datos, e, en función de cántas cores queiramos diferenciar, precisaremos máis ou menos bits. A profundidade mínima é dun bit por píxel: dúas informaciós posibles que se traducen en negro (0) ou branco (1).

c
Un "bitmap" ou mapa de bits é realmente unha
imaxe formada por píxeles brancos e negros.

Se anotamos cada píxel con 2 bits, as posibilidades se duplican, pasando de 2 a 4 cores. Cos primeiros monitores en cor, usábanse gamas de 16 tonos (4 bits), pero resultaban moi limitadas. Cun byte, equivalente a 8 bits, temos 256 tonalidades posibles, co que podemos intercalar 254 niveis de gris entre o negro e o branco.

c
En escala de grises, facemos imaxes acromáticas
ou neutras cun byte por píxel.

Tamén contamos coa opción de definir unha paleta ou índice de 256 cores diferentes, para que cada valor de byte asigne ao píxel un destes valores. Ao pretender abarcar non só a escala de luminosidade, senón tamén tonos e intensidades diferentes, a paleta pode quedar un pouco xusta nalgunhas zonas, como os degradados, nos que poden aparecer saltos bruscos de cor. É o denominado efecto banda, que pode disimularse mesturando píxeles de tonos disponibles nas zonas fronteirizas.

c
Imaxe en cor indexado de 8 bits, sen tramado.
Pode apreciarse o efecto banda no ceo, no
casco da barca ou na auga.

Coas imaxes a cor, o salto cualitativo dase ao utilizar varios bytes por píxel. A profundidade de 24 bits permite usar modos de cor baseados na combinación de 3 cores primarios, aplicando a cada un deles unha boa escala de luminosidades, dun byte.

O peso informático triplícase con respecto á escala de grises ou da cor indexada, pero a gama tonal disponible aumenta a uns 16,7 millóns. O modo máis utilizado en fotografía dixital é o RGB ou RVA (Roxo, Verde, Azul), que se adapta á tecnoloxía das cámaras, escáneres, proxectores e monitores.

c
En RGB (RVA), cada píxel é a combinación
dun valor de 0 a 255 de vermello, verde e azul.

Por outra banda, o modo CMYK ou CMAN (Cián, Maxenta, Amarelo, Negro) responde ás técnicas de impresión baseadas na cuatricromía, é dicir, a combinación de tintas cián, maxenta, amarela e negra. A cada unha delas corresponde un byte.

As cores que se poden distinguir con 4 bytes superan os 4.000 millóns, pero coa gama descrita resultan 100 millóns, xa que cada un indica a porcentaxe de superficie tintada, como é tradicional nas artes gráficas. Isto é, utilízanse 100 tonalidades, no lugar das 256 posibles.

En xeral, percibiremos as imaxes CMYK algo máis suaves e continuas que as RGB, porque nelas hai máis tonos intermedios. Pero tamén as veremos algo menos saturadas, un concepto no que xa profundizaremos cando falemos de espacios de cor. Converter a CMYK segue a ser preciso para unha impresión offset, pero non para os actuais sistemas de impresión doméstica e revelado dixital.

c
O modo CMYK está baseado nas proporcións
de tinta coas que se imprimirá a imaxe.

Mestura aditiva e sustractiva
Os modos RGB e CMYK son, dalgún xeito, complementarios, xa que combinan a luz sumándoa ou filtrándoa. As cores primarias dun sistema son as secundarias no outro, tal como pode verse nesta ilustración:

c
A: Combinación aditiva. B: Combinación sustractiva.
Sumando luz, toda mestura é máis crara que calquera
das cores que interveñen. Restándoa, en troques, as
secundarias son máis escuras que as primarias.

Entender o sistema RGB, no que facemos todos ou cáseque todos os axustes nas fotos dixitais, é máis sinxelo se tentamos reproducir nós mesmos o esquema gráfico que acabamos de ver.

Para encher zonas, podemos utilizar un selector con reguladores RGB, que podemos mover de 0 a 255. Usando só estes dous valores extremos, as cores posibles serán as 8 que precisamos. Unha primaria terá un valor 255 e dous valores 0, mentres que unha secundaria constará de dous valores 255 e un único valor 0. O branco terá os tres valores 255, e o negro os tres valores 0.

c
Obtención da cor primaria vermella cos
reguladores RGB.

Outro tipo de selectores son como paletas de mostras, son máis rápidos aínda que menos explicativos, e normalmente ofrecerán os tons primarios e secundarios

c

Paleta de mostras en Photoshop. As seis primeiras mostras son as correspondentes aos primarios RGB e CMY.

Diferencia entre profundidade de bits e modo de cor
É moi sinxelo: dous modos, como a escala de grises e a cor indexada de 8 bits, poden ter a mesma profundidade, é dicir, usar a mesma cantidade de bits para descreber a cor. Existen outros modos de 24 bits, ademáis do RGB, como o HSB (Tono, Saturación, Brillo) ou o LAB, que descrebe a luminosidade do píxel cun dos bytes e os valores cromáticos cos outros dous. Son modos teóricos, xa que os dispositivos de saída non os mostran nin reproducen, pero amplían moito as posibilidades de axuste e tratamento.

Por outra banda, tamén é posible usar un mesmo modo a diferentes profundidades de bits. O caso máis habitual é o RGB de 16 bits, no que cada un dos tres primarios se codifica con 2 bytes, multiplicando o número de cores teóricas. Aínda que a saída se realice a 8 bits por primario, con 16 poden aplicarse moitos axustes consecutivos sen que os sucesivos redondeos nos valores "postericen" e empobrezan a gama tonal.

 

PÁXINA DE RECURSOS   En castellano ►